دولت اسلوونی با تصویب قانونی جدید، طرحی را اجرایی کرده که بر اساس آن تمامی کارگران این کشور مشمول دریافت یک پاداش زمستانی خواهند شد. این مبلغ که در رسانهها با عنوان «دستمزد ماه چهاردهم» شناخته میشود، معاف از مالیات بوده و باید تا تاریخ ۱۸ دسامبر به حساب کارگران واریز شود. میزان این پاداش برابر با ۶۳۹ یورو است و حدود یک میلیون نفر از نیروی کار اسلوونی را در بر میگیرد. هدف اصلی این اقدام، تقویت توان مالی خانوارها در فصل تعطیلات و کاهش فشار هزینههای پایان سال عنوان شده است.
این تصمیم با استقبال گسترده بخشی از جامعه و رأیدهندگان همراه شده و بسیاری آن را عاملی برای افزایش محبوبیت نخستوزیر رابرت گلوب در انتخابات پیشرو میدانند. با این حال، بخش قابل توجهی از کارفرمایان نسبت به اجرای اجباری آن اعتراض دارند. منتقدان معتقدند که هزینه سنگین این طرح – حدود ۶۰۰ میلیون یورو – فشار مالی زیادی بر شرکتها، بهویژه بنگاههای بزرگ با تعداد کارکنان بالا وارد خواهد کرد.
واکنشها و پیامدها
- اتحادیه اروپا هشدار داده که این سیاست میتواند دولت اسلوونی را از مسیر رعایت قواعد مالی و بودجهای خارج کند.
- طبق قانون، تنها شرکتهایی که با مشکل نقدینگی مواجه هستند میتوانند پرداخت را تا پایان ماه مارس به تعویق بیندازند.
- نظرسنجی اتاق صنایع و پیشهوری اسلوونی نشان میدهد ۹۱ درصد کارفرمایان با این طرح مخالفاند. رئیس این مجموعه نیز حمایت بخش خصوصی از این سیاست را «فریب آشکار» خوانده است.
- در مقابل، برخی کارفرمایان کوچک دیدگاه مثبتی دارند. برای نمونه، یک آژانس مسافرتی در شهر ماریبور اعلام کرده سالهاست به کارمندان خود پاداش کریسمس میدهد و معافیت مالیاتی این پرداخت را اقدامی حمایتی میداند.
نگاه اتحادیههای کارگری
بزرگترین اتحادیه کارگری کشور، ZSSS، این طرح را عادلانه توصیف کرده و تأکید دارد که کارگران در طول سال سخت تلاش میکنند و بخشی از سود شرکتها باید به آنها بازگردد. رئیس اتحادیه حتی گفته است که قصد دارد پاداش دریافتی خود را صرف خرید هدیه برای فرزندانش کند.
ابعاد گستردهتر طرح
این پاداش زمستانی در کنار «پاداش تابستانی» که سالهاست در اسلوونی پرداخت میشود، مجموع دریافتی اضافی کارگران را به حدود ۲۰۰۰ یورو در سال میرساند. پاداش تابستانی یا همان «دستمزد ماه سیزدهم» معادل یک ماه حقوق است و پیش از پایان ژوئن پرداخت میشود. علاوه بر کارگران، بازنشستگان و افراد دارای بیمه ازکارافتادگی نیز امسال کمکهزینهای معادل ۱۵۰ یورو دریافت خواهند کرد.
پیامدهای سیاسی
با وجود تصویب این قانون، فضای سیاسی اسلوونی همچنان پرتنش است. رابرت گلوب که در انتخابات ۲۰۲۲ با شکست ایوان یانشا به قدرت رسید، وعده داده بود کشور را به مسیر سیاستگذاری میانه بازگرداند. اما کاهش محبوبیت دولت به دلیل تورم و بحران هزینههای زندگی، شرایط دشواری برای او ایجاد کرده است. میزان حمایت عمومی از دولتش به ۲۲ درصد کاهش یافته و او اکنون از حزب دموکرات اسلوونی با ۲۹ درصد حمایت عقب افتاده است. مخالفان این طرح را «امتیاز انتخاباتی آشکار» میدانند.
جمعبندی
اجرای پاداش زمستانی اگرچه برای کارگران سودمند و تقویتکننده قدرت خرید خانوارهاست، اما برای دولت و کارفرمایان هزینهزا و چالشبرانگیز خواهد بود. با توجه به اختلافنظرهای گسترده، این سیاست تا زمان انتخابات آینده به یکی از مهمترین موضوعات داخلی اسلوونی تبدیل شده و میتواند بر سرنوشت سیاسی نخستوزیر و دولت او تأثیر مستقیم بگذارد.
