بر اساس جدیدترین دادههای اقتصادی منتشرشده، ایران با برخورداری از ۲۰۹ میلیارد بشکه نفت خام، در جایگاه سوم جهانی از نظر حجم ذخایر قابل استخراج قرار گرفته است، جایگاهی که اهمیت ژئوپلیتیکی این کشور را در بازار انرژی جهان دوچندان میکند.
طبق گزارش خبرگزاری فارس، مجموع ذخایر نفتی چند کشور معدود در جهان به حدود ۱.۵ تریلیون بشکه میرسد؛ رقمی که بیش از ۹۰ درصد از کل منابع قابل بهرهبرداری نفت در سطح بینالمللی را شامل میشود. این تمرکز بالا نشان میدهد که کنترل بازار نفت و تعیین قیمتها همچنان در اختیار گروه کوچکی از کشورهاست که نقش کلیدی در امنیت انرژی جهانی ایفا میکنند.
در صدر این فهرست، ونزوئلا با ۳۰۳ میلیارد بشکه نفت قرار دارد؛ هرچند تولید روزانه این کشور بهدلیل مشکلات زیرساختی و تحریمها، بسیار پایینتر از رقبای منطقهایاش است. عربستان سعودی با ۲۶۷ میلیارد بشکه در رتبه دوم و ایران با ۲۰۹ میلیارد بشکه در جایگاه سوم قرار دارند سه کشوری که در کنار هم، بخش بزرگی از ذخایر نفتی جهان را در اختیار دارند.
ردههای بعدی به کشورهایی چون کانادا (۱۶۳ میلیارد بشکه)، عراق (۱۴۵ میلیارد بشکه)، امارات متحده عربی (۱۱۳ میلیارد بشکه)، کویت (۱۰۲ میلیارد بشکه)، روسیه (۸۰ میلیارد بشکه)، ایالات متحده (۷۴ میلیارد بشکه) و لیبی (۴۸ میلیارد بشکه) تعلق دارد. این ده کشور، ستونهای اصلی بازار جهانی نفت را تشکیل میدهند و هرگونه تغییر در سیاستهای تولید یا صادرات آنها میتواند تأثیرات گستردهای بر قیمت جهانی نفت داشته باشد.
کارشناسان انرژی تأکید میکنند که صرف داشتن ذخایر عظیم، بهتنهایی ضامن قدرت اقتصادی نیست. آنچه اهمیت دارد، ظرفیت تولید روزانه، توانایی استخراج پایدار و زیرساختهای فنی و مالی برای بهرهبرداری از این منابع است. در این میان، کشورهایی که بتوانند تعادل میان ذخایر، تولید و صادرات را حفظ کنند، نقش مؤثرتری در تعیین روندهای بازار جهانی خواهند داشت.
جایگاه ایران در این فهرست، نهتنها نشاندهنده ظرفیت بالقوه اقتصادی کشور است، بلکه اهمیت استراتژیک آن را در معادلات انرژی بینالمللی نیز برجسته میسازد اهمیتی که در شرایط ژئوپلیتیکی حساس منطقه، بیش از پیش مورد توجه قرار میگیرد.
