فلوشیپ، یک دوره تخصصی تکمیلی ویژه پزشکان متخصص است که با هدف افزایش مهارت و دانش در حوزهای خاص از تخصص اصلی برگزار میشود. این دورهها معمولاً بین ۶ ماه تا ۲ سال طول میکشند و نیازمند شرایط خاص و پرداخت هزینه میباشند.
فلوشیپ چیست؟
فلوشیپ (Fellowship) نوعی دوره آموزشی پیشرفته است که معمولاً پس از اتمام تحصیلات تخصصی در یک رشته، برای کسب دانش و مهارتهای عمیقتر در یک زمینه خاص ارائه میشود. این دورهها بیشتر در رشتههای پزشکی، علوم پایه و پژوهشهای علمی رایج هستند و به افراد امکان میدهند تا در حوزهای خاص از دانش تخصصیتر عمل کنند. هدف اصلی فلوشیپ، آمادهسازی متخصصان برای ایفای نقش در پروژههای تحقیقاتی، آموزشی یا انجام وظایف پیچیدهتر در حرفهشان است.
ویژگیهای دوره فلوشیپ
دورههای فلوشیپ معمولاً توسط دانشگاهها، مؤسسات پژوهشی یا مراکز درمانی معتبر ارائه میشوند. در این دورهها، شرکتکنندگان با تکنیکهای نوین، روشهای پیشرفته و آخرین یافتههای علمی آشنا میشوند. برای مثال، در رشته پزشکی، پزشکان پس از گذراندن دوره تخصصی خود، ممکن است در یک فلوشیپ شرکت کنند تا در زمینههایی مانند جراحی قلب، سرطانشناسی یا پزشکی ورزشی تجربه بیشتری کسب کنند.
علاوه بر یادگیری مهارتهای فنی، فلوشیپ به شرکتکنندگان فرصتی برای برقراری ارتباط با متخصصان برجسته در حوزه خود میدهد. این تعاملات میتوانند به گسترش شبکه حرفهای، دریافت مشاورههای ارزشمند و حتی ایجاد فرصتهای شغلی جدید منجر شوند.
در پایان دوره فلوشیپ، شرکتکنندگان معمولاً یک گواهینامه یا مدرک معتبر دریافت میکنند که نشاندهنده تسلط آنها بر مهارتها و دانش پیشرفته در حوزه تخصصیشان است. این مدرک میتواند به بهبود موقعیت شغلی و افزایش اعتبار حرفهای آنها کمک کند. همچنین، گذراندن فلوشیپ اغلب پیشنیازی برای کسب نقشهای آموزشی یا پژوهشی در دانشگاهها و مراکز تحقیقاتی به شمار میرود.
تفاوت فلوشیپ با فوق تخصص چیست؟
فلوشیپ معمولاً دورهای کوتاهتر و متمرکزتر از فوق تخصص است و بر یک حوزه خاص در تخصص پزشک تمرکز دارد. در حالی که فوق تخصص شامل آموزشهای جامعتر و بلندمدتتر در یک زمینه گستردهتر میباشد.
شرایط پذیرش فلوشیپ
در سالهای گذشته هر مجموعه و سازمانی به منظور مدیریت بهتر شرایط و قوانینی را برای خود تصویب کردهاند که بر اساس این قوانین محدودیتهایی را برای افراد زیر مجموعه خود ایجاد میکند. در این بین، شورای آموزش پزشکی هم مجموعهای از قوانین و شرایط را اعلام کرده است تا با وجود این موارد به داوطلبان متقاضی، اجازه حضور در دورههای فلوشیپ داده شود.
در پاسخ به عنوان فلوشیپ چیست و فرق آن با فوق تخصص در چه مواردی است، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی شرایط فلوشیپ را در قالب دو عنوان شرایط عمومی و شرایط اختصاصی به افراد متقاضی اعلام کرده که این شرایط پذیرش فلوشیپ بر اساس قانون مصوب به شرح زیر میباشد:
شرایط عمومی فلوشیپ
- دریافت تأییدیه صلاحیت عمومی بر اساس مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی (اعضای هیأت علمی رسمی نیازی به ارائه این تأییدیه ندارند).
- ارائه مدرک دانشنامه تخصصی مورد تأیید وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی.
- ارائه کارت پایان خدمت سربازی یا کارت معافیت دائم از خدمت وظیفه عمومی (معافیتهای موقت، کفالت، پزشکی و غیره مورد قبول نیست).
- مجوزهای صادره از سوی معاونت درمان، مرکز امور هیأت علمی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی.
- پذیرفته شدن در آزمون پذیرش دستیار دورههای تکمیلی تخصصی (فلوشیپ).
- عدم اشتغال به تحصیل در رشتههای فوق تخصصی پزشکی یا دورههای تکمیلی تخصصی (فلوشیپ) و PhD.
شرایط اختصاصی فلوشیپ
- ۳۰ درصد از ظرفیت پذیرش متعلق به دارندگان سهمیههای رزمندگان و ایثارگران است (جزئیات در دفترچه راهنمای ثبتنام ذکر شده است).
- امتیازات ویژهای برای متقاضیان مناطق محروم با عنوان سهمیه مناطق محروم در نظر گرفته شده است (جزئیات در دفترچه راهنمای ثبتنام ذکر شده است).
- پذیرفته شدن در فلوشیپ محدودیت سنی ندارد.
- پرداخت هزینههای تعیین شده توسط دانشگاه مجری دوره.
- متقاضیان باید تمامی جزئیات مربوط به شرایط پذیرش را از طریق دفترچه راهنمای ثبتنام مطالعه و با آگاهی ثبتنام کنند.
انواع فلوشیپها در پزشکی
با توجه به تخصصهای مختلف در پزشکی، دورههای فلوشیپ نیز متنوع هستند. در ادامه برخی از مهمترین آنها آورده شده است:
- فلوشیپ نورولوژی: شامل جراحی ستون فقرات، درمان بیماری اماس، سکتههای مغزی و پارکینسون.
- فلوشیپ چشم: شامل بیماریهای قرنیه، آسیبشناسی چشم، انحراف چشم، جراحی شبکیه و ویتره.
- فلوشیپ گوش، حلق و بینی: شامل لارنگولوژی، جراحی بینی، جراحی گوش.
- فلوشیپ اطفال: شامل بیماریهای عفونی، قلب و عروق کودکان، گوارش کودکان.
- فلوشیپ جراحی عمومی: شامل پیوند اعضای بدن، جراحی اطفال، جراحی تومورهای سرطانی.
- فلوشیپ زنان و زایمان: شامل بیماریهای جنین، نازایی، اختلالات لگن.
- فلوشیپ کلیه و مجاری ادراری: شامل پیوند کلیه، سرطانهای دستگاه ادراری.
- فلوشیپ قلب: شامل اکوکاردیوگرافی، بیماریهای عروق کودکان.
- فلوشیپ گوارش: شامل اندوسکوپی، تومورهای گوارشی.
- فلوشیپ پوست، مو و زیبایی: شامل ضایعات پوستی، کاشت مو، لیزر.
- فلوشیپ پاتولوژی: شامل سینوژنتیک، هماتولوژی.
سوالات متداول فلوشیپ
فلوشیپ چیست؟
فلوشیپ دورهای تکمیلی است که برای افزایش مهارت و دانش پزشکان متخصص در یک حوزه خاص ارائه میشود.
تفاوت فلوشیپ با فوق تخصص چیست؟
فلوشیپ معمولاً کوتاهتر و متمرکزتر است و بر یک حوزه خاص تمرکز دارد، در حالی که فوق تخصص جامعتر و بلندمدتتر بوده و به آموزشهای گستردهتری میپردازد.
طول دورههای فلوشیپ چقدر است؟
دورههای فلوشیپ معمولاً بین ۶ ماه تا ۲ سال به طول میانجامند و پزشکان در این مدت دانش و مهارتهای تخصصی بیشتری کسب میکنند.
شرایط عمومی پذیرش فلوشیپ چیست؟
از جمله شرایط عمومی پذیرش فلوشیپ میتوان به دریافت تأییدیه صلاحیت عمومی، ارائه مدرک دانشنامه تخصصی، داشتن کارت پایان خدمت یا معافیت دائم و قبولی در آزمون پذیرش اشاره کرد.
آیا ثبت نام در فلوشیپ محدودیت سنی دارد؟
خیر، پذیرش در دورههای فلوشیپ محدودیت سنی ندارد و افراد بدون توجه به سن میتوانند در این دورهها ثبت نام کنند.