برج آزادی، که در سال ۱۳۴۹ توسط معمار برجسته ایرانی حسین امانت ساخته شد، به عنوان نمادی از جشن‌های ۲۵۰۰ ساله شاهنشاهی ایران طراحی و احداث گردید. در آن زمان، حسین امانت که دانشجویی جوان بود، ماموریت یافت تا میدانی در تهران بسازد که نمادی از «ایران مدرن» و «دروازه تمدن بزرگ» در قرن بیستم باشد.
در ویدیوی زیر تصاویری از مراحل ساخت برج آزادی را ببینید:
این میدان که مساحتی بالغ بر ۷۸ هزار مترمربع دارد، شامل برجی با ارتفاع تقریبی ۴۵ متر است که پنج متر از آن در زیر زمین قرار گرفته است. طاق برج از سطح زمین حدود ۲۳ متر فاصله دارد و دارای هشت بخش مجزا می‌باشد. پایه این بنا عرضی برابر با ۶۶ متر دارد و ساخت آن ۳۰ ماه زمان برد.
در محوطه میدان، باغچه‌ها و گل‌کاری‌های زیبایی به مساحت ۶۵۰۰۰ مترمربع انجام شده است. برای ساخت این برج ۲۵۰۰۰ قطعه سنگ و ۹۰۰ تن آهن مصرف شده است. مجموعه فرهنگی آزادی شامل موزه، کتابخانه، واحد سمعی و بصری، سالن نمایشگاه، سالن اجتماعات و سالن‌های برگزاری کنسرت و کنفرانس است که همگی در طبقه تحتانی برج قرار دارند.
کتابخانه این مجموعه با مساحتی حدود ۲۷۱۵ مترمربع و بیش از ۵۰۰۰۰ جلد کتاب، یکی از مجهزترین کتابخانه‌هاست. همچنین کتابخانه‌ای ویژه محققان و مؤلفان با مساحت ۲۴۳ مترمربع و دسترسی به ۳۰ دستگاه کامپیوتر و شبکه‌های اطلاع‌رسانی داخلی و خارجی در این مجموعه وجود دارد. یکی از جذابیت‌های موزه برج آزادی، تکه سنگی از کره ماه است که توسط ریچارد نیکسون، رئیس‌جمهور سابق آمریکا، به این موزه اهدا شده است.
چه اتفاقی که باعث شد که امانت، آزادی را طراحی کند؟
حسین امانت، متولد تهران و دانش‌آموخته دبیرستان البرز و دانشکده هنرهای زیبا، پس از پایان تحصیلات در ایران تصمیم داشت برای ادامه تحصیل به آمریکا برود.
اما در یکی از روزنامه‌ها آگهی کوچکی درباره طرح بنای یادبود ۲۵۰۰ سال شاهنشاهی ایران دید که منجر به طراحی برج آزادی شد. او با تشویق پدر و دوستانش این طرح را کامل کرد و در نهایت پس از بررسی‌های متعدد، طرح او انتخاب و عملی شد.
با امضای قرارداد و شروع به کار، تمام مسئولیت ساخت برج بر عهده امانت بود و او تصمیم گرفت بهترین‌ها را به کار بگیرد. او معتقد بود که محاسبات دقیق مهندسی و استفاده از تکنیک‌های مناسب می‌تواند ساختمان را به یک شاهکار تبدیل کند و به همین دلیل در تمامی مراحل ساخت این برج، دقت و تلاش فراوانی به خرج داد.
در آن دوران، حسین امانت مجلات معماری بین‌المللی را مطالعه می‌کرد و در یکی از آنها مطلبی درباره ساختمان اپرای سیدنی خواند. او مشاهده کرد که چگونه مهندسان سازه این بنا با هوشمندی و دقت کار کرده‌اند. به همین دلیل، تصمیم گرفت با استفاده از اطلاعات موجود در همان مجله با این مهندسان ارتباط برقرار کند و به سراغ آنها برود. دفتر اصلی این مهندسان در لندن بود. امروزه این مهندسان به عنوان یکی از برجسته‌ترین و معتبرترین مشاوران مهندسی سازه در جهان شناخته می‌شوند.
به دلیل عدم خدمت سربازی در آن زمان، حسین امانت با دریافت مجوز ویژه‌ای توانست به کشورهای لندن، سیدنی، ایتالیا و سانفرانسیسکو سفر کند و با مهندسان و مؤسسات مختلف ملاقات نماید تا پروژه خود را به آنها نشان دهد.
در ایتالیا، او با معروف‌ترین مهندس سازه‌ی دنیا که استادیوم ورزشی رم را طراحی کرده بود، دیدار کرد. در نهایت، او با یک مؤسسه معتبر انگلیسی قرارداد بست و به ایران بازگشت.
حسین امانت درباره‌ی طرح میدان آزادی می‌گوید:
نماد آزادی تنها یک ساختمان نیست و خیلی غنی است. این جوهر جامعه‌ی ایران است در آن دوره. جامعه‌ای که از تاریخ غنی و فرهنگی‌اش می‌آید ولی در عین حال چشمش به آینده است و تکنولوژی غرب را برای رسیدن به هدف‌هایش استفاده می‌کند بدون اینکه افسون غرب شود. نماد آزادی هم همین‌طور است. هیچ نشانه‌ای از غرب در آن نمی‌بینید. علت ارتباط مردم با این نماد هم شاید همین است. شاید خودشان و تاریخ مملکتشان و ادب و فرهنگشان را در آن می‌بینند. وقتی داشتم به طرح این بنا فکر می‌کردم به تخت جمشید و شعرهای حافظ و کشوری که در کودکی در آن سفر می‌کردم فکر کردم. این چیزی نبود که در چند روز به آن برسم و این چیزی بود که درون من وجود داشت.
منبع: لایفاتک
