این مطالعه که وضعیت میلیونها نفر را در دو قاره مورد بررسی قرار داده، نشان میدهد بیش از ۹۹ درصد مبتلایان، مدتها پیش از نخستین بحران قلبی، دستکم یک عامل خطر جدی داشتهاند. در این میان، فشار خون بالا با اختلاف قابلتوجه، رایجترین عامل بوده و بیش از ۹۰ درصد شرکتکنندگان را تحت تأثیر قرار داده است.
این نتایج، باور عمومی رایج را که بیماری قلبی میتواند بهصورت «ناگهانی» شروع شود و گریبان افرادی را بگیرد که هیچ مشکل سلامتی آشکاری ندارند، زیر سؤال میبرد. در واقع، این پژوهش حاکی از آن است که در تقریباً تمامی موارد، نشانههای هشداردهنده از قبل وجود دارند، اما اغلب نادیده گرفته میشوند یا درمان مناسبی دریافت نمیکنند.
دانشمندان دانشگاه نورثوسترن در شیکاگو و دانشگاه یونسی در سئول، سوابق پزشکی بیش از ۹.۳ میلیون بزرگسال در کره جنوبی و نزدیک به ۷ هزار نفر در ایالات متحده را موردبررسی قرار دادند. آنها به دلیل غربالگریهای سلامت روتین که فشار خون، کلسترول، گلوکز و سابقه استعمال دخانیات را ثبت میکرد، توانستند وضعیت شرکتکنندگان را تا دو دهه دنبال کنند. محققان با مقایسه این سوابق با تشخیصهای بعدی حمله قلبی، سکته مغزی یا نارسایی قلبی، توانستند متوجه شوند که چه مشکلات سلامتی، سالها پیش از وقوع این حوادث، وجود داشتهاند.
در هر دو گروه، نتایج شگفتآور بود: بیش از ۹۹ درصد از افرادی که بعداً به بیماری قلبی و عروقی مبتلا شدند، از قبل حداقل یک عامل خطر داشتند، در حالی که بیش از ۹۳ درصد، دو عامل یا بیشتر داشتند. علاوه بر فشار خون بالا، این عوامل شامل افزایش قند خون یا تشخیص دیابت، کلسترول بالا و سابقه استفاده از تنباکو میشد. حتی در میان زنان جوان که معمولاً تصور میشود خطر ابتلای کمتری دارند، بیش از ۹۵ درصد قبل از تجربه سکته مغزی یا نارسایی قلبی، حداقل یک نشانه هشداردهنده داشتند.
دکتر فیلیپ گرینلند، نویسنده ارشد و استاد قلب و عروق در دانشکده پزشکی فاینبرگ دانشگاه نورثوسترن، در این باره گفته است:
این یافتهها به روشنی نشان میدهند که قرار گرفتن در معرض یک یا چند عامل خطر نامناسب پیش از بروز مشکلات قلبی عروقی، تقریباً در ۱۰۰ درصد موارد اتفاق میافتد. هدف ما اکنون باید این باشد که برای کنترل این عوامل خطر قابل تغییر تلاش بیشتری کنیم، نه اینکه به عواملی توجه کنیم که به سادگی درمان نمیشوند و نقش علّی ندارند.
بیماریهای قلبی عروقی همچنان اولین دلیل مرگومیر در سراسر جهان هستند و تخمین زده شده که سالانه ۱۸ میلیون نفر را به کام مرگ میکشند. آمار سرویس سلامت ملی (NHS) نشان داده که اگرچه بیشتر حوادث قلبی همچنان در سنین بالاتر رخ میدهند، اما در سالهای اخیر، آمار پذیرش در بیمارستان به دلیل حمله قلبی در افراد ۳۰ و ۴۰ ساله افزایش یافته است.
به گفته کارشناسان، این روند ناشی از چاقی، فشار خون بالا و دیابت نوع ۲ است که همگی در سنین پایینتر شیوع بیشتری پیدا کردهاند. متخصصان قلب و عروق همچنین معتقدند که رژیم غذایی نامناسب، نداشتن فعالیت بدنی و استرس زیاد، نسلی جدیدی از بیمارانی را ایجاد کرده که زمانی برای بیماری قلبی بسیار جوان در نظر گرفته میشدند. پزشکان هشدار دادهاند که بیماران جوانتر اغلب موردتوجه قرار نمیگیرند، زیرا بیماری قلبی هنوز یک مشکل برای «افراد مسن» تلقی میشود و این امر باعث از دست رفتن فرصتهای حیاتی برای مداخلات اولیه میشود.
افزایش فشار خون، کلسترول و قند خون معمولاً با اصلاح سبک زندگی—مانند بهبود رژیم غذایی، فعالیت بدنی منظم و ترک سیگار و در صورت نیاز، مصرف دارو قابل کنترل است. با این حال، چالش اصلی آنجاست که بسیاری از افراد یا از وجود این مشکلات در بدن خود بیخبرند، یا در مدیریت مؤثر آنها موفق عمل نمیکنند. برای نمونه، فشار خون بالا بهدلیل نداشتن علائم آشکار تا زمان بروز آسیبهای جدی به قلب یا عروق، لقب «قاتل خاموش» را گرفته است.
پژوهشگران بر این نکته تأکید دارند که نظامهای سلامت باید تمرکز بیشتری بر شناسایی عوامل خطر در دوران میانسالی داشته باشند، پیش از آنکه این عوامل منجر به صدمات جبرانناپذیر شوند. انجام غربالگریهای منظم، بهویژه برای بررسی فشار خون و سطح کلسترول، میتواند نقش مهمی در تشخیص زودهنگام این مشکلات ایفا کند.
این تحقیق با حمایت بنیاد ملی تحقیقات کره انجام شده و نتایج آن در نشریه معتبر کالج قلب و عروق آمریکا منتشر شده است.
