پژوهشهای جدید نشان میدهند که مردانی که در سنین بالاتر صاحب فرزند میشوند، با احتمال بیشتری جهشهای ژنتیکی مرتبط با بیماریها را به نسل بعد منتقل میکنند—یافتهای که نگرانیهای تازهای درباره سلامت فرزندان در خانوادههای با والدین مسنتر ایجاد کرده است.
تا پیش از این، تمرکز مطالعات بیشتر بر مادران مسنتر بود؛ چرا که کیفیت تخمکها با افزایش سن کاهش مییابد و خطر ناهنجاریهای کروموزومی در نوزادان بیشتر میشود. اما اکنون دانشمندان بریتانیایی با بررسی دقیق دیانای اسپرم بیش از ۸۰ مرد سالم، به این نتیجه رسیدهاند که تأخیر در پدر شدن نیز میتواند پیامدهای ژنتیکی قابل توجهی داشته باشد.
یافتههای کلیدی:
- در مردان حدود ۳۰ ساله، از هر ۵۰ اسپرم یک مورد حامل جهشهای بیماریزا است.
- در سنین ۴۳ تا ۷۰ سالگی، این نسبت به یک در هر ۲۰ اسپرم افزایش مییابد.
- در مردان ۷۰ ساله، حدود ۴.۵٪ از اسپرمها دارای جهشهای مضر هستند.
محققان با استفاده از روش توالییابی پیشرفته، بیش از هزار اسپرم را از مردان ۲۴ تا ۷۵ ساله بررسی کردند و موفق به شناسایی جهشهایی در بیش از ۴۰ ژن شدند جهشهایی که میتوانند منجر به بیماریهایی مانند اوتیسم یا برخی انواع سرطان شوند. این پدیده که برخی متخصصان آن را «اسپرم خودخواه» مینامند، نشان میدهد که برخی جهشها نهتنها باقی میمانند، بلکه در بیضهها رشد کرده و شانس انتقالشان افزایش مییابد.
کاهش جهانی باروری مردان:
همزمان با این یافتهها، مطالعات جهانی نیز از کاهش چشمگیر تعداد اسپرم در مردان خبر میدهند. برخی برآوردها حاکی از افت ۶۰ درصدی در کمتر از یک نسل هستند. طبق نظرسنجی شاخص باروری بریتانیا، احتمال بروز مشکلات باروری در مردان جوان امروزی تقریباً سه برابر بیشتر از نسلهای گذشته است.
دکتر متیو نویل، زیستشناس محاسباتی و یکی از نویسندگان این مطالعه، میگوید:
«انتظار داشتیم نشانههایی از انتخاب طبیعی در جهشهای اسپرم ببینیم، اما میزان رشد این جهشها واقعاً شگفتانگیز بود.»
پروفسور مت هورلز نیز تأکید میکند که این مطالعه یک ریسک ژنتیکی پنهان را آشکار کرده که با افزایش سن پدر تشدید میشود. او هشدار میدهد که برخی جهشها ممکن است مانع لقاح یا رشد طبیعی جنین شوند و برخی دیگر حتی منجر به سقط جنین شوند.
تفاوتهای زیستی مردان و زنان:
برخلاف زنان که با تمام تخمکهای آینده خود متولد میشوند، مردان از حدود ۱۰ سالگی تولید اسپرم را آغاز کرده و تا پایان عمر ادامه میدهند. هر روز میلیونها اسپرم تولید میشود که بالغ شدن کامل آنها حدود سه ماه زمان میبرد. با وجود این تولید مداوم، اسپرمها بهطور شگفتانگیزی آسیبپذیر هستند و تغییرات کوچک در ترکیب شیمیایی بدن میتواند بر توانایی باروری آنها تأثیر بگذارد.
در نهایت، پژوهشگران تأکید دارند که اگرچه همه جهشهای ژنتیکی منجر به تولد کودک بیمار نمیشوند، اما افزایش سن پدر میتواند ریسک انتقال این جهشها را بالا ببرد. آنها خواستار انجام مطالعات بیشتر برای بررسی تأثیر این جهشها بر سلامت نسل آینده هستند.
