پژوهشهای جدید نشان میدهند که در فرآیند لقاح مصنوعی (IVF)، احتمال تولد نوزاد پسر بیشتر از دختر است. بر اساس دادههای بهدستآمده، حدود ۵۶ درصد از نوزادان حاصل از IVF پسر هستند—رقمی که توجه محققان را به تفاوتهای زیستی در مراحل اولیه رشد جنین جلب کرده است.
دلیل این تفاوت چیست؟
دانشمندان توضیح میدهند که جنینهای پسر، بهدلیل داشتن یک کروموزوم X و یک Y، در روزهای ابتدایی پس از لقاح کمی سریعتر از جنینهای دختر (با دو کروموزوم X) رشد میکنند. در جنینهای دختر، یکی از کروموزومهای X باید غیرفعال شود تا تعادل ژنتیکی برقرار گردد—فرآیندی که انرژیبر است و میتواند رشد اولیه را اندکی کندتر کند.
از آنجا که در روش IVF، پزشکان معمولاً جنینهایی را برای انتقال به رحم انتخاب میکنند که رشد سریعتری داشتهاند، این برتری رشد در جنینهای پسر باعث میشود احتمال انتخاب آنها بیشتر باشد. به همین دلیل، نسبت تولد نوزادان پسر در IVF بهطور طبیعی افزایش مییابد.
نقش ابزارهای انتخاب جنین
دکتر هلن اونیل از کالج دانشگاهی لندن میگوید که ابزارهای مورد استفاده در کلینیکهای باروری، بدون آنکه هدفگذاری جنسیتی داشته باشند، بهطور ناخودآگاه جنینهای پسر را ترجیح میدهند. این موضوع بهویژه در روشهای مدرن ارزیابی جنین، مانند استفاده از هوش مصنوعی و ویدیوهای تایملپس، بیشتر دیده میشود.
دادههای پژوهشی
در مطالعهای که روی ۱۳۰۰ جنین با جنسیت مشخصشده انجام شد، مشخص شد که پزشکان ۶۹ درصد از جنینهای پسر را باکیفیت ارزیابی کردهاند، در حالیکه این عدد برای جنینهای دختر ۵۷ درصد بوده است. حتی یکی از الگوریتمهای هوش مصنوعی نیز تمایل اندکی به انتخاب جنینهای پسر نشان داده است.
با این حال، دکتر اونیل تأکید میکند که این تفاوتها آنقدر جزئی هستند که نمیتوان از آنها برای انتخاب هدفمند جنسیت استفاده کرد.
نکته پایانی
این یافتهها میتوانند نگاه تازهای به نحوه ارزیابی جنینها در کلینیکهای باروری ایجاد کنند و نقش فناوریهایی مانند هوش مصنوعی را در تصمیمگیریهای پزشکی برجستهتر سازند. همچنین، این موضوع بار دیگر اهمیت بررسی دقیقتر تأثیرات زیستی و فناورانه بر فرآیندهای تولیدمثل را یادآور میشود.
