سالهاست که راز ساخت استونهنج که حدود ۵ هزار سال پیش ساخته شده، باعث سردرگمی تاریخشناسان شده است. اما تحقیق جدیدی اینگونه مطرح میکند که این سازه ممکن است نمادی از اتحاد سه بخش مختلف بریتانیا بوده باشد. سنگهای استونهنج از نقاط دوردستی مانند جنوبغربی ولز و شمالشرقی اسکاتلند به این مکان منتقل شدهاند.
دانشمندان دانشگاه کالج لندن و دانشگاه آبرستویث فرضیهای ارائه دادهاند که مردم اسکاتلند و ولز سنگهای محلی خود را به ویلتشر آوردهاند تا در ساخت این سازه شرکت کنند. از این منظر، استونهنج به عنوان نمادی اولیه و قدرتمند از وحدت بریتانیا تلقی میشود.
در مقالهای که در مجله Архaeology International منتشر شده، نویسندگان مدعی شدهاند که سازندگان استونهنج قصد داشتند «اتحاد سیاسی و هویتی مشترک» را در بریتانیا ایجاد کنند. همچنین، ذکر کردهاند که گردآوری این سنگهای متفاوت و دور از هم، نمادی از جوامع پراکنده و تعامل آنها در یک ساختار پیچیده بوده است.
استونهنج نمادی بزرگ از اتحاد میان انسانها، سرزمینها، نیاکان و آسمانها بهشمار میرفته است. ارتباطات دوربرد این سازه، این فرضیه را تقویت میکند که استونهنج علاوه بر ارزش نمادین خود، هدفی برای اتحاد مردمان بریتانیا نیز داشته است.
پروفسور مایک پارکر پیرسون از دانشگاه کالج لندن، سرپرست این پژوهش، اظهار داشته که انتقال تمام سنگهای این سازه از مناطق دوردست نشانگر اهداف سیاسی و مذهبی است. او استونهنج را بهعنوان یادمانی برای اتحاد مردم بریتانیا و ارتباط ابدی آنها با نیاکان و کیهان توصیف کرده است.
اگرچه در زمان ساخت استونهنج مفاهیمی مانند انگلستان، اسکاتلند و ولز وجود نداشتند، اما این سازه نمادی از تمام این مناطق محسوب میشود. استونهنج به دلیل تختهسنگهای بزرگ ماسهسنگی به نام «سارسنس» که از نزدیکی محل ساختش تأمین شدهاند، شناخته شده است. در کنار این سنگهای بلند که ظاهر متمایز استونهنج را میسازند، حدود ۸۰ سنگ کوچکتر به نام «بلواستون» نیز وجود دارد که در شرایط خاص رنگ آبی ملایمی پیدا میکنند.
این سنگهای بلواستون معمولاً از تپههای پرزلی در جنوبغربی ولز آمدهاند، هرچند نحوه انتقال آنها به ویلتشر همچنان مورد بحث است. بزرگترین بلواستون، معروف به «سنگ قربانگاه»، از شمال اسکاتلند آورده شده و فاصلهای هزار کیلومتری از محل ساخت دارد. سنگ قربانگاه با وزن شش تن و طول پنج متر در مرکز استونهنج قرار داشته و ترکیب شیمیایی و اندازه آن با سایر بلواستونها تفاوت چشمگیری دارد.
گروهی از محققان ترکیب شیمیایی و سن قطعات سنگ قربانگاه را بررسی کردهاند و آن را مشابه ماسهسنگهای قرمز قدیمی منطقه اورکادیان در شمالشرق اسکاتلند یافتهاند. آنها با اطمینان ۹۵ درصد نتیجه گرفتهاند که این سنگ از این منطقه آمده، اما اورکنی بهعنوان محل اصلی رد شده است.
پژوهشگران در مقاله جدید خود نظریه مطرح کردهاند که سنگ قربانگاه بهعنوان هدیه یا نشانهای از اتحاد توسط مردم نوسنگی اسکاتلند به ویلتشر آورده شده است. آنها معتقدند که این سنگ و دیگر بلواستونها نمادی از همکاری و اتحاد سیاسی یا صلح مقدس بودهاند.
این تحقیق جدید استونهنج را بهعنوان یادمانی برای اتحاد سراسر جزیره معرفی میکند که بخشی از این مفهوم در تنوع و فاصله منبع سنگهایش تجسم یافته است. همچنین، شباهت در معماری خانههای نوسنگی در اورکنی و دیوارهای دورینگتون در نزدیکی استونهنج نشاندهنده ارتباطات نزدیک میان این مناطق است.
استونهنج برای حدود ۵۰۰ سال بهعنوان گورستانی برای سوزاندن اجساد مردان و زنان بالغ استفاده میشده است. تقریباً نیمی از کسانی که در استونهنج دفن شدهاند، از نقاطی دور از دشت سالزبری آمدهاند که نشان میدهد این مکان مورد توجه مردم مناطق مختلف بوده است.