صبح روز جمعه ۲ آذر ۱۴۰۳، تعدادی از دانشجویان دانشگاه فدرال کازان از کشورهای مختلف از جمله ازبکستان، چین، ایران و ترکمنستان برای تمدید روادید دانشجویی به مرکز تمدید روادید این دانشگاه مراجعه کردند. در این میان، دانشجویان ایرانی با برخورد خشونت‌آمیز پلیس مواجه شدند و دستگیر شدند.
طبق گزارش‌های شاهدان عینی در فضای مجازی، دانشجویان چینی بدون صف وارد مرکز تمدید روادید می‌شدند، در حالی که دانشجویان ایرانی مجبور به ایستادن در صف بودند. یکی از دانشجویان ایرانی به این وضعیت اعتراض کرد و پلیس روسیه به او حمله کرد و با باتوم او را بازداشت کرد. دیگر دانشجویان ایرانی که سعی در دفاع از این دانشجو داشتند نیز با برخورد مشابهی مواجه شدند. صدای فریادهای در ویدئو، صدای مادر یکی از دانشجویان در حال کتک خوردن است.
دانشجویان ایرانی شهر کازان برای پیگیری آزادی دو دانشجوی ایرانی تحصن کردند و رئیس دانشجویان خارجی دانشگاه فدرال کازان توضیحاتی ارائه کرد. سرکنسول ایران در کازان نیز در تجمع دانشجویان معترض حضور یافت و در خصوص رفتار غیرانسانی پلیس یادداشتی اعتراض‌آمیز به طرف روس ارائه داد. او اعلام کرد که دادگاه رسیدگی به این حادثه فردا برگزار خواهد شد.
سرکنسولگری ایران در کازان به محض اطلاع از موضوع، اقدامات زیر را انجام داد:
- اعزام کنسول نمایندگی به بازداشتگاه و پیگیری وضعیت دو دانشجوی صدمه دیده
- ارسال یادداشت اعتراض‌آمیز به وزارت خارجه روسیه نسبت به برخورد خشونت‌آمیز پلیس با دانشجویان ایرانی
- ارسال نامه اعتراض‌آمیز به معاون بین‌الملل دانشگاه فدرال کازان و درخواست توضیحات در خصوص حادثه
- برگزاری جلسه با دانشجویان در محل سرکنسولگری
- همراهی دانشجویان معترض در دانشگاه فدرال کازان
- برگزاری جلسه با معاون بین‌الملل دانشگاه و نمایندگان دانشجویان
- برگزاری جلسه با معاون دانشگاه، رئیس پلیس شهر کازان و دیگر مسئولین دانشگاه و امنیتی شهر
در نتیجه این اقدامات، مقرر شد هر دو دانشجوی ایرانی آزاد شده و به خوابگاه خود بازگردند و فردا برای طی روند دادرسی به دادگاه مراجعه کنند. سرکنسولگری ایران به هموطنان و دانشجویان اطمینان داد که تا مشخص شدن عاملان این حادثه، پیگیر موضوع خواهد بود.
کاظم جلالی، سفیر ایران در روسیه، در گزارشی از پیگیری وضعیت دانشجویان ایرانی بازداشت‌شده در کازان، اعلام کرد که این دو دانشجو آزاد شده‌اند و در وضعیت جسمی مناسبی به سر می‌برند. او افزود که مقامات مسئول تحقیقات میدانی را آغاز کرده و با خاطیان برخورد خواهند کرد. همچنین، وضعیت صدور روادید دانشجویان ایرانی بهبود خواهد یافت.